The Common Linnets: echte country?

De muziek van The Common Linnets, is dat nou echte country? Of moet je zeggen: ‘kuntrie’?

Als het in De Wereld Draait Door gaat over het muzikale genre van Ilse DeLange en JB Meijers, heeft Matthijs van Nieuwkerk het over ‘kuntrie’. Country dus, maar dan anders uitgesproken. Waarom doet hij dat? Ik ging erover nadenken, en ontwikkelde een bescheiden theorie.

De bescheiden theorie
Van Nieuwkerk is van 1960 en groeide dus op in de jaren zestig en zeventig. In die jaren was de culturele invloed van de Verenigde Staten – net als nu – aanzienlijk. Het Engels, en vooral de Amerikaanse variant, gold als helemaal te wauw. Echter, de kennis van het Engels stond in de Nederlandse maatschappij op een lager niveau dan tegenwoordig. En dus de uitspraak ook. Het onderwijs was wellicht meer op schrijven dan op spreken gericht, mensen waren minder bereisd, in de media viel minder Engels te horen dan nu. Hoe dan ook: het was normaal om een woord als country als ‘kuntrie’ uit te spreken. En om ‘Bleu Bent’ te zeggen als je een product bedoelde dat Blue Band heet. New York mocht je best uitspreken als ‘Joe Jork’. Tegenwoordig zou je daarom worden uitgelachen – alleen al omdat ‘Joe Jork’ duidt op een Britse uitspraak, en Nederlanders heden ten dage de Amerikaanse uitspraak veel meer waarderen en daarom overwegend ‘Noe Jork’ zeggen.

Anno 2016 ligt de zaak anders. Er valt niet meer te ontsnappen aan Engels. Kinderen die vanaf hun tiende jaar onderricht in die taal hebben gekregen, weten verdomd goed dat je country dient uit te spreken als, nou ja, country. En niet als ‘kuntrie’. Ik neem de uitspraakverandering ook bij mezelf waar. Als tiener verzamelde ik alle detectiveboeken van Agatha Christie die begin jaren negentig in pocketvorm bij uitgeverij Luitingh-Sijthoff verschenen. ‘Agata Kristies’ noemde ik ze. Had ik dit op een Engelse manier uitgesproken, dan had ik mezelf een enorme aansteller gevonden. Maar vandaag de dag voel ik me eerder een kneus als ik het over ‘Agata Kristies’ heb. Mijn vader zegt ook niet meer ‘hitpereet’ tegen de hitparade, zoals vroeger gebruikelijk was. Maar van dat woord is de uitspraak dan ook écht vernederlandst.

Oproep
Van deze uitspraakverandering bestaan meer voorbeelden. Die wil ik graag kennen. Daarom: een oproep. Stuur mij een voorbeeld van een Engels woord dat vroeger anders werd uitgesproken in Nederland dan vandaag. Stuur het naar roger@rogerabrahams.nl. Je weet vast wel een anekdote te vertellen over een oom, een tante, of over jezelf. De resultaten verzamel ik en leg ik voor aan een taalwetenschapper, om voor eens en voor altijd te weten te komen of de bovenstaande ‘kuntrie’-theorie klopt of niet.

P.S. Oké, ik heb met de kop boven dit artikel misschien een beetje geprobeerd goedkoop mee te liften op het succes van The Common Linnets. Maar ik beloof dat ik, wanneer dit bericht meer dan duizend lezers trekt, ter compensatie naar een concert ga. (Met plezier, overigens.)