Je hebt hem al duizend keer gehoord, maar toch kun je de Puerto Ricaanse zomerhit ‘Despacito’ niet meezingen. Jammer, want het nummer klapt bijna uit elkaar van de snoeihete zinnen.
Eerst een paar feiten. ‘Despacito’, van Luis Fonsi en Daddy Yankee, is volgens Spotify wereldwijd de meest gedraaide plaat van het moment, met 6,5 miljoen streams per dag. De clip (zie boven) is op YouTube inmiddels 2,2 miljard keer bekeken. Het Spaanstalige reggaeton-nummer is in Latijns-Amerika al sinds de release in januari populair, maar een remix met Justin Bieber van afgelopen april heeft voor de definitieve doorbraak gezorgd. In de VS staat ‘Despacito’ al zeven weken bovenaan de hitlijsten – als eerste Spaanstalige nummer sinds ‘Macarena’ in 1996. De Nederlandse Top 40 is ook al sinds begin mei om. En op de rest van de planeet is het niet veel anders. Sommigen zijn de plaat zelfs al lang beu (hoewel ze zich er niet tegen kunnen verzetten, zoals deze grappenmakers uit Italië).
Maar waar gaat het nou eigenlijk over, Thé?
Inderdaad, waar gáát dat ‘Despacito’ eigenlijk over? Meezingen en de rest erbij brabbelen, dat kan een kind, maar wij willen meer weten. Hier zijn vijf lessen, getrokken na een zorgvuldige bestudering van de songtekst. Vijzel je Spaans op en spijker je kennis van de popcultuur bij met het volgende rijtje:
1. Let op de ito in despacito
Despacito betekent ‘langzaam’ of ‘zachtjes’ in het Spaans. De basis is het bijwoord despacio. Waarom is daar ‘ito’ achteraan geplakt? Wel, dat is een achtervoegsel dat verkleinend werkt. Betekent despacio gewoon ‘langzaam’, despacito is ‘héél langzaam’. Vergelijk het met señorita. Dat komt van señora, ‘mevrouw’, en betekent letterlijk ‘kleine mevrouw’, oftewel: ‘juffrouw’. Luis Fonsi en Daddy Yankee maken er vaker gebruik van in hun hit. Kijk eens naar deze regels: ‘Pasito a pasito, suave suavecito/Nos vamos pegando, poquito a poquito.’ Een paso is een stap, een pasito een stapje. Suave is zacht, suavecito héél zachtjes. Poco is een beetje, poquito een klein beetje. Kortom, in ‘Despacito’ wordt iets héél voorzichtig en langzaam gedaan. Maar wat?
2. Beetje raar
Wel, het inademen van je nek. Dat zegt het refrein immers: ‘Heel langzaam/ Ik wil je nek heel langzaam inademen’ (Despacito/ Quiero respirar tu cuello despacito). Huh? Even verderop lijkt het wat begrijpelijker te worden: ‘Heel langzaam/ Ik wil je heel langzaam al kussend uitkleden’ (Despacito/ Quiero desnudarte a besos despacito). Dan volgen echter deze regels: ‘Ik zet mijn handtekening op de muren van je doolhof/ en maak van je hele lichaam een manuscript’ (Firmo en las paredes de tu laberinto/ Y hacer de tu cuerpo todo un manuscrito). En wat te denken van: ‘We gaan het doen op een strand in Puerto Rico/ totdat de golven brullen: ‘O mijn God!’/ zodat mijn zegel met je blijft.’ Dat klinkt allemaal een beetje raar.
3. Het gaat gewoon over seks
Aan de andere kant: uitkleden, lichaam, het doen op een strand – ‘Despacito’ gaat gewoon over seks. Zoals bijna alle popmuziek, van ‘Let’s get it on’ van Marvin Gaye tot ‘Als de morgen is gekomen’ van Jan Smit. Dit is het heetste stukje:
Quiero ver bailar tu pelo
Quiero ser tu ritmo
Que le enseñes a mi boca
Tus lugares favoritos (Favorito, favorito baby)
Déjame sobrepasar tus zonas de peligro
Hasta provocar tus gritos
Y que olvides tu apellidoOftewel:
Ik wil je huid zien dansen
Ik wil je ritme zijn
Wijs mijn mond je favoriete plekken
Laat me je gevarenzone betreden
Totdat ik kreten aan je ontlok
En je je achternaam vergeet.
Dus.
4. Ay, bendito!
Nog even over dat strand: ‘Ay, bendito!’ – wat de golven brullen als Luis Fonsi en/of Daddy Yankee op kennelijk onwaarschijnlijke wijze de liefde bedrijven in de branding – is een typisch Puerto Ricaanse uitroep. De bewoners van het Caribische eiland zouden in de Latijns-Amerikaanse wereld zelfs bekend staan als ‘het volk van Ay bendito’. De betekenis van de frase hangt af van de context, hoewel bendito letterlijk ‘gezegend’ betekent (‘ach, gezegende!’). Meestal zit in ‘Ay, bendito!’ medelijden verscholen (‘ocherm!’), maar een gevoel van positieve verrassing kan ook, en dat lijkt me hier het meest op zijn plaats (‘O, mijn God!’). Overigens heeft Luis Fonsi tegenover de Spaanstalige uitgave van het tijdschrift People verklaard dat de hit ontstond nadat hij op een ochtend wakker was geworden met het ritme van ‘Des-pa-cito’, en daarna de rijmwoorden ‘Puerto Rico’ en ‘Ay bendito’ volgden. ‘Dat was de kern van alles.’
5. Justin Bieber vond het óók moeilijk
Ben je het Spaans alweer kwijt, dan bevind je je in goed gezelschap. Ook Justin Bieber heeft het er lastig mee. De Canadese superster was op tournee in Colombia toen hij ‘Despacito’ hoorde in een club. De reactie van het uitgaande publiek op het lied maakte zo’n indruk op hem, dat hij contact opnam met de makers voor een remix. Daarin is begrijpelijkerwijs Engels gebruikt, maar Bieber valt te prijzen om het feit dat hij erop stond in het Spaans te zingen. Dat lukte in de studio uitstekend. Op een dronken moment in een club in New York kwam hij helaas niet verder dan het volgende: ‘I don’t know the words, so I sing Dorito.’
Songtekst
DESPACITO
Door Luis Fonsi en Daddy Yankee
Ay
Fonsi!
DY
Oh oh…
Oh no, oh no…
Oh
Yeah…
Dididiri Daddy
Go
Sí, sabes que ya llevo un rato mirándote
Tengo que bailar contigo hoy (DY)
Vi que tu mirada ya estaba llamándome
Muéstrame el camino que yo voy (Oh)
Tú, tú eres el imán y yo soy el metal
Me voy acercando y voy armando el plan
Solo con pensarlo se acelera el pulso (Oh yeah)
Ya, ya me está gustando más de lo normal
Todos mis sentidos van pidiendo más
Esto hay que tomarlo sin ningún apuro
Despacito
Quiero respirar tu cuello despacito
Deja que te diga cosas al oido
Para que te acuerdes si no estás conmigo
Despacito
Quiero desnudarte a besos despacito
Firmo en las paredes de tu laberinto
Y hacer de tu cuerpo todo un manuscrito
Sube sube, sube, sube, sube
Quiero ver bailar tu pelo
Quiero ser tu ritmo
Que le enseñes a mi boca
Tus lugares favoritos (Favorito, favorito baby)
Déjame sobrepasar tus zonas de peligro
Hasta provocar tus gritos
Y que olvides tu apellido
(Daddy Yankee)
Si te pido un beso ven dámelo
Yo sé que estás pensándolo
Llevo tiempo intentándolo
Mami esto es dando y dandolo
Sabes que tu corazón conmigo te hace bom bom
Sabes que esa beba está buscando de mi bom bom
Ven prueba de mi boca para ver como te sabe
quiero quiero quiero ver cuanto amor a ti te cabe
Yo no tengo prisa yo me quiero dar el viaje
Empecemos lento, después salvaje
Pasito a pasito, suave suavecito
Nos vamos pegando, poquito a poquito
cuando tú me besas con esa destreza
Veo que eres malicia con delicadeza
Pasito a pasito, suave suavecito
Nos vamos pegando, poquito a poquito
Y es que esa belleza es un rompecabezas
Pero pa montarlo aquí tengo la pieza, (oye)
Despacito
Quiero respirar tu cuello despacito
Deja que te diga cosas al oido
Para que te acuerdes si no estás conmigo
Despacito
Quiero desnudarte a besos despacito
Firmo en las paredes de tu laberinto
Y hacer de tu cuerpo todo un manuscrito
Sube, sube, sube, sube, sube
Quiero ver bailar tu pelo
Quiero ser tu ritmo
Que le enseñes a mi boca
Tus lugares favoritos (Favorito, favorito baby)
Déjame sobrepasar tus zonas de peligro
Hasta provocar tus gritos
Y que olvides tu apellido
Despacito
Vamos a hacerlo en una playa en Puerto Rico
hasta que las olas griten Ay Bendito
Para que mi sello se quede contigo
Pasito a pasito, suave suavecito
Nos vamos pegando, poquito a poquito
Que le enseñes a mi boca
Tus lugares favoritos (Favorito, favorito baby)
Pasito a pasito, suave suavecito
Nos vamos pegando, poquito a poquito
Hasta provocar tus gritos
Y que olvides tu apellido
Despacito
Pasito a pasito, suave suavecito
Nos vamos pegando, poquito a poquito (ehh ehhh)
Pasito a pasito, suave suavecito
Nos vamos pegando, poquito a poquito (ehh ehhh)