Taal

De snor van Erdogan (1)

Geplaatst op door Roger Abrahams / 2 Reacties
erdogan
Recep Tayyip Erdogan, president van Turkije en snordrager

Er wordt veel gezegd over Recep Tayyip Erdogan, de president van Turkije, maar weinig over zijn snor. En dat terwijl er over Turken en hun snorren zoveel boeiends te melden valt.

Met zijn gezichtsbeharing drukt een Turk zijn politieke voorkeur uit, zo kunnen we met enige regelmaat in de media lezen. De snor van Erdogan – waarover later meer – zou bijvoorbeeld een zogenoemde badem-snor zijn, of ‘amandelsnor’, voorbehouden aan islamitische conservatieven. Dat klopt, maar hoe levend is die traditie nog in het moderne Turkije? Ik stel de vraag aan Verder lezen →

Taal

The Common Linnets: echte country?

Geplaatst op door Roger Abrahams / 10 Reacties
The Common Linnets, eigentijdse kuntriemuziek uit Nederland
The Common Linnets, eigentijdse kuntrie uit Nederland

De muziek van The Common Linnets, is dat nou echte country? Of moet je zeggen: ‘kuntrie’?

Als het in De Wereld Draait Door gaat over het muzikale genre van Ilse DeLange en JB Meijers, heeft Matthijs van Nieuwkerk het over ‘kuntrie’. Country dus, maar dan anders uitgesproken. Waarom doet hij dat? Ik ging erover nadenken, en ontwikkelde een bescheiden theorie. Verder lezen →

Weetniet

WeetNieT: Wat betekent writsaard?

Geplaatst op door Roger Abrahams / 0 Reacties

writsaard

Een WeetNieT is een onbekend woord uit het Woordenboek der Nederlandse Taal (WNT), het grootste lexicon ter wereld. Wat betekent het?

WRITSAARD (znw. m.)
a. Geil, wellustig manspersoon.

‘Dies sy al om siende na den vritsaert: Noch man, noch eins, en verdint wen (lees: uwen) mutzaert.’

b. Archaïsche vorm van de voornaam Frits.
‘Writsaard! Stop met speelen van Haemertjen Tic en kom naar de dis!’

Verder lezen →

Taal

Wat is het nou: Peking of Beijing? (2)

Geplaatst op door Roger Abrahams / 6 Reacties
De horizon van Peking/Beijing, nu.
De horizon van Peking/Beijing, nu.

Nu we weten waar de naam Peking vandaan komt, is de tijd rijp voor een andere vraag: waarom zouden we Beijing moeten zeggen? Die benaming is weliswaar in opmars, maar we hádden toch al een woord voor de hoofdstad van China? Tweede en laatste deel van een taalkundige zoektocht.

Oké Jeroen Wiedenhof, waar komt dat Beijing eigenlijk vandaan? ‘Dat we Beijing zijn gaan zeggen, is het gevolg van het feit dat we Beijing zijn gaan schrijven,’ antwoordt Wiedenhof, onderzoeker en docent Chinese taalkunde aan de universiteit van Leiden. Hij stelt dat, bij ons in het Westen, de reisbranche de ontwikkeling heeft gestart. Verder lezen →

Taal

Wat is het nou, Peking of Beijing? (1)

Geplaatst op door Roger Abrahams / 0 Reacties
Een tabakszaak van hout in Peking, eind 19de eeuw. Thomas Child. Stephan Loewentheil Historical Photography of China Collection.
Een tabakszaak van hout in Peking/Beijing, eind 19de eeuw. (Thomas Child. Stephan Loewentheil Historical Photography of China Collection.)

De hoofdstad van China is Peking. Tenminste, dat dachten we altijd. De laatste jaren is het alternatief Beijing echter in opmars, zowel geschreven als gesproken. In twee artikelen ga ik op zoek naar het antwoord op de vraag: wat moet het nou zijn? In deel 1: Waarom zeggen we eigenlijk Peking?

Daarvoor ga ik te rade bij Jeroen Wiedenhof, onderzoeker en docent Chinese taalkunde aan de universiteit van Leiden. Hij begint uiterst praktisch. ‘Tja, hoe verloopt zoiets? Heel eenvoudig. Je gaat met een bootje van de VOC de oceaan op, je komt ergens en je vraagt: hoe heet het hier? Verder lezen →

Taal

Jes. Lernu Esperanton!

Geplaatst op door Roger Abrahams / 0 Reacties

esperanto_scrabbleDe koning aller kunsttalen blijft Esperanto. Lees onderstaand minicollege even door: taalhobbyisten krijgen een bouwpakket zonder eind cadeau, taalhaters hun kortste les ooit.

Wat zeg je? Esperanto is voor idealisten die wereldvrede nastreven? Vroeger wel, maar die status heeft het niet meer. Esperanto is vooral hartstikke makkelijk en slim. Toen de Joodse arts Ludwik Zamenhof in 1887 zijn nieuw ontworpen taal naar buiten bracht, presenteerde hij een kraakhelder systeem. Zestien basisregels. Geen onregelmatigheden. Geen uitzonderingen. Verder lezen →

Weetniet

WeetNieT: Wat betekent samendeumelen?

Geplaatst op door Roger Abrahams / 0 Reacties

samendeumelenEen WeetNieT is een onbekend woord uit het Woordenboek der Nederlandse Taal (WNT), het grootste lexicon ter wereld. Wat betekent het?

SAMENDEUMELEN (ww)

a. Hopen (duimen, de duimen samenbrengen).
‘Of stormer Van Laerschot met een ferme trap van de kicksen het net zou doen bollen, was vooralsnog een kwestie van  samendeumelen.’

b. Een dam halen in het damspel (wanneer twee damschijven op elkaar worden samengebracht).
‘Met eene Lucifer-achtigen Verder lezen →

Taal

The Bridge: Vi kan ha sex, for helvede!

Geplaatst op door Roger Abrahams / 5 Reacties

the-bridge-iiiWie goed luistert, heeft het al gehoord: in de Deens-Zweedse misdaadserie The Bridge worden twee talen gehanteerd. Saga Norén uit Malmö spreekt Zweeds, van haar collega Henrik Sabroe en de rest van Kopenhagen horen we Deens.

Het opmerkelijke: wanneer de twee nationaliteiten samen optrekken, blijven ze gewoon hun eigen taal praten – en ze verstaan elkaar ook nog! De ideale wereld, als je het mij vraagt. Natuurlijk helpt het een handje dat Deens en Zweeds, allebei een Germaanse taal, Verder lezen →

Taal

Rare jongens, die Azteken

Geplaatst op door Roger Abrahams / 2 Reacties
De vlag van Mexico. De adelaar met de slang in zijn snavel verwijst naar een oude Azteekse legende.
De vlag van Mexico. De adelaar en de slang verwijzen naar een oude Azteekse legende.

Tomaat. Cacao. Chocolade. Avocado. Het zijn doodnormale Nederlandse woorden, al geeft het laatste weg dat zijn herkomst niet in onze streken ligt. De avocado stamt uit Mexico, waar de lokale bevolking, de beroemde Azteken, het ding ahuocatl noemden. En dat woord is nóg gekker dan je denkt.

Spaanse veroveraars troffen de avocado in de zestiende eeuw aan en vermeldden haar voor het eerst in documenten uit 1519. De Azteekse taal, waarvan hedendaagse varianten door ongeveer anderhalf miljoen mensen nog gesproken worden, heet Nahuatl, met de klemtoon op ‘Na’. Die taal kennen we, onder meer van de landsnaam Guatemala (‘land van bomen’), van de vulkaan en restaurantketen Popocatépetl (‘sterk rokende berg’), en van fopwoorden als Trenchcoatl (uit Kuifje en de Picaro’s) of Carruquichango (in Managuay). En van de eerste vier woorden Verder lezen →

De Tachtigjarige Oorlog in 80 delen/Geschiedenis

1569: Waarin de zoveelste politicus zich vertilt aan een btw-verhoging

Geplaatst op door Roger Abrahams / 2 Reacties
1569: Alva eist de Tiende Penning op. Theodoor Koning, naar Jacobus Buys, 1779 (Rijksmuseum).
1569: Alva eist de Tiende Penning op. Theodoor Koning, naar Jacobus Buys, 1779 (Rijksmuseum).

Leek de overwinning bij Heiligerlee nog zo’n glorieuze toekomst te voorspellen (‘hoera, de Tachtigjarige Oorlog is begonnen!’), aan het begin van 1569 bleken de militaire plannen van Willem van Oranje definitief mislukt (‘o nee, nog tachtig jaar!’).

Verder lezen →